5 tot 25% van de verkeersongevallen zou gebeuren omdat de bestuurder is afgeleid
De smartphone is met voorsprong de grootste oorzaak van afleiding onderweg. Zo blijkt uit een studie.pdf(PDF) (5.22 MB) van Brussel Mobiliteit dat:
- Eén op de vijf Brusselaars stelt vast dat hij soms of zelfs regelmatig gebruik maakt van de telefoon zonder handsfree set om te bellen in de auto (21%), op de motor/scooter (21%) of op de step (20%). En ook één op de zes fietsers bezondigt zich hieraan (16%).
-
8% van de Brusselse autobestuurders stelt vast dat ze soms of regelmatig hun telefoon gebruiken om berichtjes te sturen, de sociale media te checken e.d. Ook 17% van de bestuurders van een motor of scooter, 13% van de stepgebruikers en 11% van de fietsers vertoont dergelijk gedrag.
-
Eén op de twee Brusselaars stelt vast dat hij de telefoon gebruikt tijdens trajecten te voet. Op een plein of op de stoep is dat uiteraard niet erg, maar het kan wel gevaarlijk zijn wanneer je een zebrapad opstapt.
-
Dit soort gedrag zich vaker voordoet bij jongeren.
De risico’s
Ook al is het een wijdverbreide praktijk, toch vindt de overgrote meerderheid van de Brusselaars het onaanvaardbaar, zelfs totaal onaanvaardbaar als iemand aan het stuur telefoneert (84%) of berichten verstuurt (91%)! Hoe verklaar je dat?
De reactietijd van een aandachtige bestuurder bedraagt gemiddeld 1 seconde maar als je bent afgeleid, reageer je heel wat trager.
Een binnenkomend bericht op de smartphone leidt je 3 seconden af. Gedurende 3 seconden is zowel je blik (je kijkt naar het schermpje) als je geest (je verwerkt de inhoud van het bericht) afgeleid. Als je het bericht beantwoordt, komt daar bovendien nog een fysieke afleiding bovenop (terwijl je het antwoord intikt)!
Door die enkele seconden onoplettendheid rij je tientallen meters blind. Reken maar uit!
Hierdoor gaat men ervan uit dat het risico op een ongeval 3 tot 23 keer groter is voor wie de telefoon gebruikt aan het stuur, zelfs met een handsfree set.
Ook te voet, op de fiets en op de step
Te voet
Op het web vind je massa’s filmpjes van voetgangers die zijn afgeleid en daardoor onderuitgaan of tegen een paal aanlopen. Dat zijn stuk voor stuk grappige situaties, maar ze kunnen wel ernstige gevolgen hebben. Kijk altijd op voor je oversteekt om zeker te zijn dat de weg vrij is en dat de bestuurders je gezien hebben!
Op de fiets
11% van de Brusselse fietsers verstuurt regelmatig berichtjes van op de fiets. Maar het is duidelijk dat je je handen nodig hebt om de fiets onder controle te houden, zeker als je moet reageren op een gevaarlijke situatie. En in ieder geval is het gebruik van een telefoon die je in de hand houdt net zoals voor alle andere bestuurders op de fiets altijd verboden (artikel 8.4 van de Wegcode)! Hetzelfde geldt uiteraard voor speedpedelec, bromfietsen e.d.
Op de step
Om met een deelstep te kunnen rijden, gebruik je een app op je smartphone. Aangezien het evenwicht op een step beperkt is, raden wij je sterk aan de telefoon op zak te houden zodra je de step hebt losgekoppeld, zoals het verkeersreglement trouwens oplegt.
De adviezen van Brussel Mobiliteit
- Ga offline! Berichtjes, telefoonoproepen en sociale media kunnen best even wachten tot na de rit. Zeker in de stad, waar je nooit erg lang onderweg bent.
- Om niet gestoord te worden, zet je de telefoon op stil of in de vliegtuigstand. Of zorg gewoon dat je er niet bij kunt.
- Als het werkelijk dringend is, ga dan even langs de kant staan zonder andere weggebruikers te hinderen of een overtreding te begaan (neem deel aan onze Quiz om te zien waar je veilig kan stoppen!). Of geef je telefoon aan je passagier.
- Vermijd ook om handenvrij te bellen, ook al laat de wet dit toe. Het gesprek kan je aandacht afleiden.
- Bel je met iemand die aan het rijden is? Neem dan geen risico’s door de betrokkene af te leiden. Bel gewoon later even terug.
Wat zegt de wet?
Het gebruik van de telefoon aan het stuur wordt geregeld in twee artikelen van de wegcode:
- Artikel 8.3: Elke bestuurder moet in staat zijn te sturen, en de vereiste lichaamsgeschiktheid en de nodige kennis en rijvaardigheid bezitten. Hij moet steeds in staat zijn alle nodige rijbewegingen uit te voeren en voortdurend zijn voertuig of zijn dieren goed in de hand hebben.
- Artikel 8.4: Behalve wanneer zijn voertuig stilstaat of geparkeerd is, mag de bestuurder geen gebruik maken van een draagbare telefoon die hij in de hand houdt.
Wat je wel en niet mag doen
In de auto of op de motor (of de bromfiets)
Rijden met de telefoon in de hand.
Gebruik maken van de GPS-functie van de telefoon, behalve als deze zich op een daartoe voorziene drager bevindt (en dus niet in je hand) en je hem niet aanraakt tijdens het rijden.
Je telefoon gebruiken als je voor het rode licht of in de file staat. Stilstaan of parkeren, wat is het verschil? Neem hier eens een kijkje om je geheugen op te frissen
Telefoneren met een handsfree set (een oortje of een systeem dat verwerkt is in de boorcomputer van de auto of de helm van een motorrijder). Toch zijn ook handenvrije oproepen een bron van afleiding omdat je meer aandacht besteedt aan het gesprek dan aan het rijden. Daarom is het aangeraden ook hiervan zoveel als mogelijk af te zien.
Je op welke manier dan ook laten afleiden (eten, je schminken, lezen, …), want ook dat is strafbaar als je het voertuig niet op ieder moment volledig onder controle hebt.
Op de fiets (en op een speedpedelec en een step)
De regels voor autobestuurders gelden eveneens voor fietsers want voor de wegcode is de fiets een voertuig als een ander.
De wet verbiedt geen oor- of koptelefoon op de fiets.
Te voet
Voor voetgangers is het niet verboden de telefoon te gebruiken bij het oversteken.
Maar ze kunnen wel beboet worden als ze hierdoor aanleiding geven tot een gevaarlijke situatie.
Boetes en straffen
Wie gebruik maakt van een draagbare telefoon bij het rijden zonder handsfree set begaat een overtreding van de tweede graad en riskeert een onmiddellijke inning van 116 euro. En dat geldt net zo goed voor het gebruik van een telefoon bij het besturen van enig ander voertuig, een fiets bijvoorbeeld.