Rijbewijs D/D1 : rijopleiding en examen

 Voor welke voertuigen? 

  • rijbewijs D: motorvoertuigen ontworpen en gebouwd voor het vervoer van meer dan acht passagiers, de bestuurder niet meegerekend. Aan voertuigen van deze categorie kan een aanhangwagen gekoppeld worden met een maximale toegelaten massa die niet meer dan 750 kg bedraagt.
  • rijbewijs D1: motorvoertuigen ontworpen en gebouwd voor het vervoer van meer dan acht passagiers en ten hoogste zestien passagiers, de bestuurder niet meegerekend. Maximumlengte van 8 meter. Aan voertuigen van deze categorie kan een aanhangwagen gekoppeld worden met een maximale toegelaten massa die niet meer dan 750 kg bedraagt.

Om een aanhangwagen van + 750 kg te gebruiken moet je een rijbewijs D/D1 + E hebben

Vanaf welke leeftijd?

De minimumleeftijd om een definitief rijbewijs D te kunnen krijgen, zonder een bewijs van vakbekwaamheid (VAK), is 24 jaar.

De minimumleeftijd om een definitief rijbewijs D1 te kunnen krijgen, zonder een bewijs van vakbekwaamheid (VAK), is 21 jaar.

De minimumleeftijd om een definitief rijbewijs D/D1 te kunnen krijgen, met een bewijs van vakbekwaamheid (VAK), is 18 jaar.

Moet ik over een rijbewijs B beschikken om een rijbewijs D te kunnen krijgen?

Je moet over een rijbewijs B beschikken om de examens voor het rijbewijs D te mogen afleggen.

Medisch onderzoek?

Elke bestuurder van een voertuig dat behoort tot de categorieën C1, C, C1 + E, C + E, D1, D, D1 + E of D + E moet medisch geschikt verklaard zijn, zowel tijdens de rijopleiding als wanneer ze houder zijn van een rijbewijs.

  • eerste fase: oogonderzoek bij een oogarts naar keuze.
  • tweede fase: medisch onderzoek bij een erkende arts van een medisch centrum van de Sociaal-Medische Rijksdienst of van een arbeidsgeneeskundige dienst.

Als het onderzoek uitwijst dat je voldoet aan de geldende medische normen (vastgesteld in bijlage 6 bij het koninklijk besluit van 23 maart 1998 betreffende het rijbewijs), zal de bevoegde instelling je een medisch attest uitreiken.

De maximale geldigheidsduur van het medische onderzoek bedraagt 5 jaar.

Vakbekwaamheid

Professionele bestuurders moeten aan de vereisten van de vakbekwaamheid voldoen:

  • Slagen voor een basiskwalificatie-examen om het bewijs van vakbekwaamheid te verkrijgen = VAK - code 95
  • Volgen van een nascholing van 35 uur, om de 5 jaar (verlenging vakbekwaamheid)

Voor 21 jaar zijn de volgende beperkingen van toepassing:

  • Voor 18-jarigen is het bewijs van vakbekwaamheid D enkel geldig voor regelmatige diensten in België waarvan het traject niet langer is dan 50 kilometer.
  • Voor 20-jarigen is het bewijs van vakbekwaamheid D slechts geldig voor reizigersvervoer in België.

Theoretische opleiding

2 leertrajecten:

  • vrije begeleiding: je zorgt persoonlijk voor je theoretische opleiding.
  • via een erkende rijschool: je volgt minimaal 6 uur theorielessen.

Meer info :

Het theoretisch examen

Er bestaan meerdere soorten theorie-examens.

Als je het examen voor het rijbewijs zonder VAK aflegt :

  • Je kan deelnemen aan het theorie-examen vanaf 17 jaar en 9 maanden.
  • Het examen is een audiovisueel computerexamen in het Nederlands of in het Frans. Het bestaat uit 50 meerkeuzevragen met betrekking tot het rijbewijs.

Om te slagen moet je minstens 41 punten op 50 halen.

Als je het gecombineerde examen aflegt (rijbewijs en VAK) :

  • Je kan deelnemen aan het theorie-examen vanaf 17 jaar en 9 maanden.
  • Het examen bestaat uit 3 proeven :
  1. Een audiovisueel computerexamen in het Nederlands of in het Frans, met 100 meerkeuzevragen: 50 vragen met betrekking tot het rijbewijs + 50 vragen met betrekking tot de vakbekwaamheid. Om te slagen moet je minstens 40 punten op 50 halen voor elke materie.
  2. Een proef met 8 casestudy's : 5 meerkeuzevragen per casestudy.  Om te slagen moet je minstens 32 punten op 40 halen.
  3. Een mondelinge proef met 10 vragen. Om te slagen moet je minstens 80 punten op 100 halen (elke vraag is goed voor 10 punten)

Als je het basiskwalificatie-examen aflegt (VAK na aflevering van het rijbewijs) :

  • Het examen bestaat uit 3 proeven :
  1. Een audiovisueel computerexamen in het Nederlands of in het Frans, met 100 meerkeuzevragen met betrekking tot de vakbekwaamheid. Om te slagen moet je minstens 80 punten op 100 halen.
  2. Een proef met 8 casestudy's : 5 meerkeuzevragen per casestudy. Om te slagen moet je minstens 32 punten op 40 halen.
  3. Een mondelinge proef met 10 vragen. Om te slagen moet je minstens 80 punten op 100 halen (elke vraag is goed voor 10 punten)

Als je het aanvullend examen basiskwalificatie aflegt (VAK als reeds houder van rijbewijs C en D en van het bewijs van vakbekwaamheid voor een van de twee) :

  • Het examen bestaat uit 3 proeven :
  1. Een audiovisueel computerexamen in het Nederlands of in het Frans, met 50 meerkeuzevragen met betrekking tot de vakbekwaamheid. Om te slagen moet je minstens 40 punten op 50 halen.
  2. Een proef met 4 casestudy's : 5 meerkeuzevragen per casestudy.  Om te slagen moet je minstens 16 punten op 20 halen.
  3. Een mondelinge proef met 5 vragen. Om te slagen moet je minstens 40 punten op 50 halen (elke vraag is goed voor 10 punten)

Geldigheid: elk geslaagd deel van het theoretisch examen blijft 3 jaar geldig.

Tarieven examens 2024.pdf(PDF) (111.06 KB)

Twee examencentra in Brussel: Anderlecht en Schaarbeek

Speciale sessies voor het theoretisch examen: enkel op afspraak

  • Een kandidaat die noch het Nederlands, noch het Frans beheerst, kan het examen afleggen met bijstand van een beëdigde tolk aangewezen door het examencentrum voor het Duits of het Engels. De tolk wordt betaald door de kandidaat.
  • Een kandidaat met gehoorproblemen kan het examen afleggen met een beëdigde tolk gebarentaal aangewezen door het examencentrum. De tolk wordt betaald door de kandidaat.
  • Een kandidaat met onvoldoende mentaal of intellectueel vermogen of alfabetiseringsgraad kan het examen afleggen tijdens een speciale sessie. Om toegelaten te worden tot een speciale sessie moet een certificaat of attest worden voorgelegd van een psycho-medisch-sociaal centrum, een openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn, een instelling voor bijzonder onderwijs, een centrum voor observatie en begeleiding, van logopedisten of neuropsychiaters of van een beroepskeuzebegeleidingscentrum. Deze attesten moeten ofwel onvoldoende mentaal of intellectueel vermogen of een ontoereikende alfabetiseringsgraad vermelden.

Uitsluiting: de kandidaat die betrapt wordt op bedrog is niet geslaagd en wordt gedurende een periode van één jaar uitgesloten van elke deelname aan dit examen. De kandidaat die door zijn gedrag het verloop van het examen verstoort, is niet geslaagd en wordt gedurende een periode van zes maanden uitgesloten van elke deelname aan dit examen.

De praktische opleiding

  • vrije begeleiding: met voorlopig rijbewijs model 3. Met begeleider. Begeleide stage van minimaal één maand en maximaal twaalf maanden.
  • via een erkende rijschool: zonder voorlopig rijbewijs. Minimaal acht uur les. Directe toegang tot het praktijkexamen zonder stage.

Met vrije begeleiding: na twee mislukte pogingen voor het examen op privéterrein of het examen op de openbare weg moet je verplicht een opleiding van vier uur volgen bij een erkende rijschool en het lescertificaat voorleggen om het examen te mogen afleggen. De lessen die voor de twee mislukte pogingen gevolgd werden, komen niet in aanmerking. Het nieuw examen moet verplicht met de rijschool gebeuren.

Het praktisch examen 

Je mag vanaf de leeftijd van 18 jaar deelnemen aan het praktisch examen.

Om toegelaten te worden tot het praktisch examen, moet je minder dan drie jaar ervoor geslaagd zijn voor theoretisch examen.

Om het praktisch examen basiskwalificatie af te leggen, moet je eerst slagen voor het theoretisch examen basiskwalificatie.

De proeven van het examen verschillen al naargelang het examen dat je wil afleggen.

Als je het examen voor het rijbewijs zonder VAK aflegt:

  • Het examen bestaat uit twee proeven:
  1. Een proef op een terrein buiten het verkeer : 4 manoeuvres. Het welslagen voor deze proef blijft een jaar geldig.
  2. Een proef op de openbare weg van 45 minuten. Eerst moet je slagen voor de proef op het terrein buiten het verkeer.

Als je het gecombineerde examen aflegt (rijbewijs en VAK):

  • Het examen bestaat uit 3 delen:
  1. Een rijproef op de openbare weg van minstens 90 minuten.
  2. Een praktische basiskwalificatieproef
  3. Een proef op een terrein buiten het verkeer.

Het welslagen voor elk van de onderdelen van het praktisch examen blijft 3 jaar geldig.

Als je het basiskwalificatie-examen aflegt (VAK na aflevering van het rijbewijs):

  • Het examen bestaat uit 2 delen:
  1. Een rijproef op de openbare weg van minstens 90 minuten.
  2. Een praktische basiskwalificatieproef

Het welslagen voor elk van de onderdelen van het praktisch examen blijft 3 jaar geldig.

Als je het aanvullend examen basiskwalificatie aflegt (VAK als reeds houder van rijbewijs C en D en van het bewijs van vakbekwaamheid voor een van de twee):

  • Het examen bestaat uit 2 delen:
  1. Een rijproef op de openbare weg van minstens 90 minuten.
  2. Een praktische basiskwalificatieproef

Het welslagen voor elk van de onderdelen van het praktisch examen blijft 3 jaar geldig.

Tarieven examens 2024.pdf(PDF) (111.06 KB)

Twee examencentra in Brussel : Anderlecht en Schaarbeek